De beloften van ICT voor het onderwijs

Sociale organisatie van leren

Als het over onderwijs gaat, zien we vaak dit soort plaatjes met als boodschap dat alles de afgelopen eeuw ingrijpend veranderd is, behalve het onderwijs en dat dat heel erg is.

Maar je kunt er ook anders naar kijken. Sociologen zien onderwijs als een vorm van ‘sociale organisatie van leren’. Die vorm verschilt naar tijd en plaats, en veranderingen hangen sterk samen met de maatschappelijke context. Wat dit soort plaatjes ook laten zien is dat de sociale organisatie van leren er in het formele onderwijs al vele jaren op veel plaatsen in de wereld ogenschijnlijk ongeveer hetzelfde uit, zeker in het funderend onderwijs. Kennelijk hebben we in de loop der tijd een ‘sociale organisatie van leren’ ontwikkeld die heel robuust is. Dat kan niet alleen maar gewoonte of gemakzucht zijn, daar moet wel iets in zitten wat essentieel is voor leren. Bij mij roepen deze plaatjes daarom andere vragen op. Wat maakt deze vorm zo robuust? En hoe kunnen we dat in de toekomst behouden?

Ter geruststelling, ik ben geen conservatieve, wereldvreemde scepticus. Mijn verhaal komt er op neer dat ICT in potentie heel veel impact kan hebben; óf dat gebeurt, zal minder afhangen van de techniek, maar veel meer van heel andere dingen. Als we dezelfde dingen blijven doen, maar dan met ICT, doen we in het beste geval dezelfde dingen beter. Maar de vraag moet zijn of we de goede dingen doen. Om die vraag te beantwoorden zullen we moeten praten over dingen waar we in Nederland liever over zwijgen.

Waslander, S. (2014). De beloften van ICT voor het onderwijs. Zwijgen kan niet meer. De Nieuwe Meso, (2014):4, 52 - 57.