- Home
- Thema's
- Politiek & Media
- Politiek, pers en praktijk
Samenvatting
Scholen werken niet in het luchtledige. Ze hebben te maken met wetten en regels, maar ook met moeilijk grijpbare en vaak impliciete maatschappelijke opvattingen over wat goed onderwijs is, hoe een ‘echte school’ eruitziet, wat belangrijk is en wat niet. Deze druk van buitenaf en de manier waarop scholen daarmee omgaan, zijn van grote invloed op het welslagen van onderwijsinnovaties. In dit onderzoek verkennen we de context waarin innoverende scholen werken.
Fragmentatie in beleid; samenhang op school
Dit onderzoek maakt deel uit van Expeditie durven, delen, doen, waarbij achttien scholen voor voortgezet onderwijs drie jaar lang werken aan onderwijsvernieuwing. Het bestrijkt de periode van 1 oktober 2007 tot 1 september 2008: het eerste jaar van de Expeditie, maar ook een veelbewogen onderwijsjaar. Aan de hand van de gebeurtenissen in de politiek en de berichtgeving in de media brengen we in kaart welke druk van buitenaf invloed uitoefent op het voortgezet onderwijs. Daarnaast bestuderen we hoe de onderling zeer verschillende Expeditiescholen met deze druk zijn omgegaan.
Uit onze reconstructie blijkt dat vijf thema’s het onderwijsdebat in 2007-2008 domineren.
- de urennorm, aanleiding voor scholierenprotesten en strengere handhaving van de regels
- 'gratis' schoolboeken, dat wil zeggen kosteloos voor ouders
- Actieplan LeerKracht! en de moeizame pogingen van de Minister om voldoende middelen bij elkaar te krijgen om de salarissen van leraren te verhogen, als middel om het tekort aan leraren aan te pakken
- Aanval op de Uitval, en de strijd om het tegengaan van voortijdig schoolverlaten
- De Commissie Dijsselbloem
Een minimale eis die we kunnen stellen, is dat beleid en politiek het realiseren van democratisch besloten doelen niet hinderen. Een redelijke eis zou zijn dat zij bijdragen aan het realiseren van die doelen. Op grond van ons onderzoek is niet zonder meer een positief antwoord te geven op de vraag of onderwijsbeleid en –politiek op dit moment aan de minimale eis voldoen. Ook al is dit een klein en selectief onderzoek onder Expeditiescholen, toch trekken de bevindingen een volmondig en positief antwoord op die vraag serieus in twijfel.
Dit onderzoek geeft een ironisch beeld van de dynamiek van media en de hedendaagse parlementaire democratie, waarin onderwerpen om verklaarbare redenen vaak gefragmenteerd worden behandeld. Die dynamiek maakt het voor scholen lastig en soms onmogelijk om zelf een samenhangend beleid te voeren. Terwijl dat samenhangende beleid op schoolniveau een belangrijke factor is bij het verbeteren van de kwaliteit en duurzaam innoveren.
Waslander, S. & Weide, M. van der (2017). Politiek, Pers en Praktijk. Over de context waarbinnen vo-scholen innoveren. Utrecht: VO-Project.
Aanbevolen
Het debat over onderwijskwaliteit
Onderwijsvernieuwing vereist een lange adem. Vaak zijn pas na jaren inspanning duidelijke effecten op leerlingen zichtbaar te maken. Voor scholen die werken aan i...
Lees meer