- Home
- Thema's
- Gelijkheid & Inclusie
- Gelijke onderwijskansen als...
Inleiding
De kansenongelijkheid in het onderwijs neemt toe. Die constatering van de Inspectie van het Onderwijs in het Onderwijsverslag 2016 heeft een forse rimpeling in de politieke onderwijsvijver veroorzaakt. In hoeverre draagt de inrichting van ons onderwijsstelsel bij aan toenemende ongelijkheid? Ook voor schoolleiders en onderwijsbestuurders ligt hier een maatschappelijke opdracht. Die opdracht gaat veel verder dan klanttevredenheid, het eigen marktaandeel, het belang van de eigen school en de positie van het eigen bestuur. Het is aan hen het leiderschap te tonen om samen te werken en keuzes te maken in het langetermijnbelang van de hele gemeenschap.
In de schaduw van de meritocratie
Het meritocratisch ideaal houdt ons voor dat verschillen te rechtvaardigen zijn als ze het gevolg zijn van individuele verschillen in talenten en inzet. Als verschillen in kansen op welvaart en geluk van kinderen het gevolg zijn van bijvoorbeeld rijkdom of etnische achtergrond van ouders, dan vinden we dat een niet te rechtvaardigen ongelijkheid. Toch is het meritocratische ideaal niet geheel zonder problemen. Als succes een individuele verdienste is, dan wordt het uitblijven van succes een kwestie van persoonlijk falen. Als maatschappelijke structuren van grote invloed zijn op iemands lot, dan leidt een meritocratie tot het individualiseren van structurele problemen. Mensen worden dan persoonlijk verantwoordelijk gehouden voor iets waar ze welbeschouwd eerder het slachtoffer van zijn.
Waslander, S. (2016). Gelijke onderwijskansen als maatschappelijke opdracht. In de schaduw van de meritocratie. De Nieuwe Meso, 2016(3): 8-14
