De geschiedenis herhaalt zich

Passend onderwijs als innovatie

Dit essay biedt een reconstructie en analyse van het beleidstraject voorafgaand aan de Wet passend onderwijs. Een dergelijke analyse is vanuit vele verschillende perspectieven denkbaar. Hier kies ik voor een onderwijssociologische benadering. Passend onderwijs is – net als haar voorlopers – te beschouwen als een poging om een innovatie in het hart van het onderwijs te realiseren door middel van overheidsbeleid. Over kritische factoren bij het realiseren van onderwijsinnovaties is dankzij wetenschappelijk onderzoek in binnen- en buitenland inmiddels al veel bekend. De rol van de leraar blijkt keer op keer cruciaal. Reden om het beleidstraject Passend onderwijs te reconstrueren vanuit het perspectief van leraren. Voor de implementatie en het realiseren van de doelen van beleid is niet alleen het beleid in kwestie relevant, maar zijn ook de boodschappen die scholen en leraren uit andere bronnen krijgen van belang. Om die reden stel ik in de vraag met welk ander beleid scholen nog meer te maken hebben. Een reflectie op het beleidstraject Passend onderwijs op basis van de lessen over onderwijsinnovatie laat geen andere conclusie toe dan dat aan belangrijke voorwaarden niet is voldaan. Passend onderwijs dreigt een rituele dans te worden waarin de geschiedenis zich opnieuw herhaalt.